این ویتامین در زمانی که فرد در مقابل نورخورشید قرار میگیرد به صورت خودکار وارد بدن شده و علاوه بر آن بهتر است مواد غذایی دارای کلسیم و ویتامین د با هم مورد مصرف قرار گیرند. تخم مرغ و انواع ماهی از جمله موادی هستند که ترکیبی از هر دو را در خود دارند.
ويتامين د (Vit. D) براي جذب کلسيم، رشد و استحکام استخوانها و دندانها، انعقاد خون و کارکرد بهتر غده تيروئيد برای بدن لازم و ضروری میباشد. تمامی افراد میتوانند از طریق مصرف موادغذایی چون: روغن ماهي، جگر، زرده تخم مرغ، پنير و ماست و همچنین تابش مستقيم آفتاب بر روي پوست ویتامین د مورد نیاز بدن خود را تامین کنند.
ويتامين D براي جذب کلسيم، رشد و استحکام استخوانها و دندانها، انعقاد خون و کارکرد بهتر غده تيروئيد برای بدن لازم و ضروری میباشد. این ویتامین از جمله ویتامین های محلول در چربی است.
تمامی افراد میتوانند از طریق مصرف موادغذایی چون: روغن ماهي، جگر، زرده تخم مرغ، پنير و ماست و همچنین تابش مستقيم آفتاب بر روي پوست ویتامین د مورد نیاز بدن خود را تامین کنند؛ علاوه بر این ویتامین، نوجوانان برای افزایش میزان مقاومت استخوانهای و مفاصل باید روزانه مقدار زیادی کلسیم دریافت کنند. موادغذایی دارای کلسیم عبارتند از: شير، ماست، کشک و ...
نیاز به این عنصر در دوران نوجوانی بیش از سایر دورانهای زندگی هر فرد احساس میشود؛ زیرا دخترها به دلیل وجود عادت ماهانه بسیاری از آهن بدنشان را از طریق خون زائد از دست میدهند که به آنها توصیه میشود مصرف موادغذایی چون: گوشت، جگر، ماهي و زرده تخم مرغ را در برنامه غذایی روزانه خود فراموش نکنند.
چنانچه سطح ویتامین د خون از اندازه طبیعی پایینتر باشد، احتمال خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در فرد افزایش میدهد.
این ویتامین در زمانی که فرد در مقابل نورخورشید قرار میگیرد به صورت خودکار وارد بدن شده و علاوه بر آن بهتر است مواد غذایی دارای کلسیم و ویتامین د با هم مورد مصرف قرار گیرند. تخم مرغ و انواع ماهی از جمله موادی هستند که ترکیبی از هر دو را در خود دارند.
این ویتامین به افزایش ترشح انسولین در بدن و همچنین کنترل قندخون کمک کرده و افراد مبتلا به دیابت نوع دوم که بدنشان نمیتواند از انسولین تولید شده بهطور موثر برای کنترل قندخون استفاده کند، باید مصرف این از موادغذایی را در برنامه روزانه خود بگنجانند.
از کارکردهای مفید دیگر این ویتامین، تاثیرگذاری آن در بیماران مبتلا به سرطان و سکتههای قلبی است و افرادی که سفید پوست هستند نسبت به سایر افراد نیاز بیشتری به ویتامین د دارند.
چنانچه فردی با کمبود این ویتامین مواجه شود، به سرعت در برابر سرطان، دیابت وعفونت قرار گرفته؛ زیرا کاهش ویتامین د در بدن فرد، سیستم ایمنی را به سرعت پایین میآورد.
مکملهای ویتامینی، روغن ماهی، ماهی، غلات صبحانه غنی شده، نورخورشید بهترین منابع برای تامین ویتامین د میباشند. تمامی افراد میتوانند برای آگاهی از سطح ویتامین د موجود در بدن خود، با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش خون نسبت به آن مطلع شوند.
این ویتامین میتواند به میزان زیادی علائم بیماری ام اس را کاهش داده و از بروز بیماریهایی چون، پوکی استخوان و شکستگیهای مفاصل پیشگیری کند.
ام اس نوعی از بیماریهای اعصاب و روان به شمار رفته که در دوره جوانی خود را بروز داده و به سرعت میتواند بر روی سیستم حسی- حرکتی فرد تاثیرگذارد و در مناطقی که افراد با کمبود ویتامین د مواجه هستند، این بیماری شیوع بیشتری پیدا میکند.
توصیههای ضروری:
- جعفري و گزنه از جمله سبزیجات دارای ویتامین د میباشند.
- افرادی که در مناطق سردسیر س************ت دارند به دلیل کاهش مدت زمان تابش نورخورشید در آن منطقه نیاز بیشتری به ویتامین د پیدا میکنند؛ بنابراین باید از طریق مصرف موادغذایی کمبود آن را جبران نمایند. برای مثال: شهروندان سوئدی اغلب با کمبود این ویتامین مواجه بوده؛ زیرا نور کمتری را از خورشید دریافت میکنند.
- کپسول امگا 3 سرشار از ویتامین د بوده؛ بنابراین میتوانید با نظر پزشک آن را مصرف کنید.
- زرده تخم مرغ، روغن کبد ماهي، کره حيواني، ماهيهاي چرب، خامه، شير و لبنيات غني شده، جگر و ... سرشار از ویتامین د میباشند و مصرف این مواد به نوجوانان و سالمندان توصیه میگردد.
عواقب ناشی از کمبود ویتامین د:
راشيتسم، پوکي استخوان، اختلالات قلبی- عروقی، سرطانها و دیابت از جمله بیماریهایی هستند که ارتباط مستقیمی با کمبود ویتامین د در بدن دارند که افراد میتوانند با مصرف مکملهای ویتامینی این فقدان را تا حدودی برطرف نمایند.
نکات مهم در مورد ویتامین د:
1- بیماران کبدی، کیسه صفرا یا معده باید از سوی پزشک مقدار لازم دریافت ویتامین د بدن خود را مشخص کنند؛ زیرا بیماریشان با جذب این ویتامین تداخل دارد.
2- برای کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی از مکملهای ویتامین د استفاده کنید.
3- ویتامین د سبب افزایش جذب کلسیم و فسفر در رودهها شده و زمانی که فرد با کمبود آن مواجه شود، تجویز این ویتامین باعث کاهش مقدار دفع کلسیم و فسفر از طریق مدفوع و به میزان کمتری سبب افزایش دفع ادراری این عناصر میشود.
4- برای جلوگیری از کمبود ویتامین د در فصل زمستان، مصرف موادغذایی دارای این ویتامین را در برنامه روزانه خود افزایش دهید.
اندازهگیری ویتامین د برای این دسته از افراد امری ضروری محسوب میگردد:
*بیماران گوارشی مبتلا به سوء جذب
*بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه
*افراد دچار دردهای مبهم ماهیچهای و استخوانی
*احساس ضعف در مفاصل
*افزایش خطر بروز شکستگیهای استخوانی در فرد